Een landelijk netwerk van grote natuurgebieden
De Oostvaardersplassen, gelegen tussen Almere en Lelystad, zijn een natuurgebied dat is ontstaan na de drooglegging van de Flevopolders in de periode 1950-1968. Dit jonge natuurreservaat, dat bestaat uit een groot moerasgebied met rietvlaktes, ruige graslanden en waterplassen, is uniek in Europa. Het reservaat heeft een grootte van 5.600 hectare en is te onderscheiden in twee gebieden. Het moerasgedeelte en de plassen hebben een grootte van 3.600 hectare en zijn belangrijk voor bijvoorbeeld de vogeltrek. Het droge gedeelte heeft een grootte van 2.000 hectare en is een geschikte woonomgeving voor de grote grazers.
De provincie Flevoland is verantwoordelijk voor het beheer van de Oostvaardersplassen. De Provinciale Staten van Flevoland, waar de VVD en SGP het voortouw hebben genomen, hebben voor het beheer van de Oostvaardersplassen een plan opgesteld. Het plan, dat zowel veel tegenstanders als voorstanders kent, behelst twee belangrijke speerpunten. Het natuurgebied moet ruimte bieden aan toeristische ontwikkelingen en het aantal grote grazers, zoals edelherten, Heckrunderen en konikpaarden moet worden teruggebracht.
“Grote grazers zijn de natuurlijke beheerders van de Oostvaardersplassen. Maar Provinciale Staten in Flevoland hebben ingestemd met het voorstel van SGP en VVD om het natuurgebied ingrijpend te veranderen. Meer recreatie en minder grote grazers, dat is de essentie van het plan.” (Citaat uit de Volkskrant van 9 februari 2017)
De geest van ‘Boer Bleker’
Henk Bleker was oktober 2010 tot november 2012 staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Bleker brak rigoureus met de vervolmaking van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en trok een streep door de realisatie van het Oostvaarderswold. Het Oostvaarderswold moest een corridor worden voor de edelherten, konikpaarden en wilde zwijnen tussen de Hoge Veluwe en de Oostvaardersplassen. Vooral het feit dat er, naar zijn mening, te veel landbouwgrond aan de overheid was verkocht, deed hem besluiten de plannen voor het realiseren van het Oostvaarderswold in de ijskast te zetten.
Nu spelen de Provinciale Staten van Flevoland met het idee van toeristische ontwikkeling langs de randen van de Oostvaardersplassen. Net als Bleker willen zij de natuur ‘benutten’. Het gaat nog om een procesvoorstel voor een commissie onder leiding van voormalig staatssecretaris Pieter van Geel, om te bezien hoe het aantal grote grazers kan worden teruggebracht en hoe het natuurgebied ontsloten kan worden voor toeristische activiteiten. Het ontsluiten van het natuurgebied voor toerisme is echter een punt dat veel weerstand ondervindt van natuurliefhebbers. Voor hen is iedere aantasting van de Oostvaardersplassen onbespreekbaar. Alsof een 'hotel met een toekan erop' óók natuur is!
Kans voor natuurlijke populaties
Het is van juist van groot belang om de weinige grote natuurgebieden in Nederland via een netwerk van corridors aan elkaar te verbinden. Hierdoor worden de populaties van grote grazers niet langer van elkaar gescheiden, zoals nu. Dit netwerk van grote natuurgebieden biedt ook ruimte aan de wolf, waarvan er nu al enkele solitaire exemplaren in het oosten van het land zijn waargenomen.
Wolven leven in familiegroepen, en die familiegroepen zouden via deze corridors toch over voldoende jachtgebied kunnen beschikken. Wolven zullen zeker het ecologisch evenwicht doen verschuiven. Met de dreiging van wolven kunnen de edelherten en koniks dan niet meer op hun gemak de vlaktes van de Oostvaardersplassen kaal grazen. Zij zullen veel meer op hun hoede moeten zijn, en uit lijfsbehoud steeds snel dekking willen zoeken in de bosrand. Hierdoor wordt naar verwachting de vegetatie gevarieerder, wat de natuurontwikkeling weer ten goede komt.
Zie dit filmpje: Wolven in Nederland!
Verantwoordelijkheid Provinciale Staten Flevoland
Het is de hoop dat de Provinciale staten van Flevoland het landelijke belang inzien van een netwerk van grote natuurgebieden dat door corridors met elkaar verbonden is. Niet alleen de lokale ontwikkeling van de Oostvaardersplassen is van groot belang, maar ook de landelijke ontwikkeling van de natuurgebieden in het algemeen. De Oostvaardersplassen kunnen hierbij het centrum worden van een landelijk netwerk van natuurgebieden. En dat gaat niet samen met de bouw van een paar zomerhuisjes of hotels.
Lees ook: Wildernis Oostvaardersplassen moet wijken voor toeristen
Hans Middendorp is consultant Water, Strategie en Ruimtelijke ontwikkeling. Hans adviseert vooral waterschappen, provincies en gemeenten.
Reacties